Het vakgebied van het kiezen

Economie is de wetenschap van het kiezen. Omgevingeconomie gaat over het maken van goede keuzes over de kwaliteit van onze leefomgeving. Maar wanneer is er sprake van een goede keus? In principe is dat het geval als we na de keus met zijn allen qua welvaart en welzijn beter af zijn dan daarvoor. De kunst is dan ook de welvaart- en welzijnseffecten van keuzes te voorspellen. Dit kan met behulp van een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA). Dit is een analyse waarin niet alleen financiële welvaartseffecten worden meegenomen, die zichtbaar zijn in de markteconomie. Ook welvaart- en welzijnseffecten van omgevingskwaliteiten die zich aan het oog van markt onttrekken, worden erin meegenomen.

Breder van milieu-economie

Omgevingseconomie is een verbreding van milieu-economie. Milieu-economie gaat over de milieueffecten van economische activiteiten en de beprijzing daarvan. Maar waarom zouden we ons beperken tot het natuurlijk milieu? Niet alleen natuur, lucht, bodem en water verdienen de speciale aandacht van economen omdat zij anders niet goed worden meegenomen in investeringsbeslissingen. Ook andere omgevingskwaliteiten zoals cultuurhistorie, sociale cohesie, inrichtingskwaliteit van de openbare ruimte, vestigingsklimaat en dergelijke verdienen onze speciale aandacht om zij met precies hetzelfde probleem kampen.

 Meer aandacht voor de Q

Een speciaal speerpunt is om de focus te verschuiven van het beprijzen van effecten naar het kwantificeren van effecten bij kostenbatenafwegingen. Wie milieu-economie studeert aan een universiteit of hogeschool krijgt al snel beprijzingsmethoden voorgeschoteld zoals ‘Contingent Valuation’ en ‘Travel Cost’. Bekwaamd in het bepalen van prijskaartjes voor omgevingseffecten, zoals bijvoorbeeld de prijs voor een recreatiebezoek, stoot de afstudeerde vervolgens in praktijk zijn neus: met hoeveel bezoeken mag de prijs eigenlijk vermenigvuldigd worden? En: verandert de recreatieve aantrekkelijkheid van het gebied eigenlijk wel voldoende om een verandering in het aantal recreatiebezoeken of de prijs van een bezoek te bewerkstelligen? Kwantificeringsmethoden verdienen onze volle aandacht omdat elk welvaartseffect tenslotte uitgerekend wordt door een hoeveelheid (Q) met een prijs (P)  te vermenigvuldigen.